XIV-wieczny zamek jest jednym z najcenniejszych zabytków architektury gotyckiej w Polsce. Obecnie mieści się w nim oddział Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.
Zamek lidzbarski budowano w latach 1350-1401, w rok po przeniesieniu z Ornety do Lidzbarka Warmińskiego siedziby biskupów warmińskich. Na miejscu dawnego niewielkiego grodu pruskiego Lecbarg powstał budynek na planie czworoboku o wymiarach 48,5 x 48,5 m. Zamek otoczono dwukondygnacyjnymi krużgankami. W południowym skrzydle podzamczy mieściły się stajnia, spichrze i wozownia, a w północnym młyn, tartak, szlifiernia, kuźnia miedzi, folusz i garbarnia. Zamek został otoczony niezależnymi od miasta murami obronnymi i fosami.
Od czasów II pokoju toruńskiego, gdy Warmię przyłączono do Polski, do 1795 r. na zamku lidzbarskim rezydowali wybitni Polacy, m.in. Mikołaj Kopernik, Marcin Kromer, Jan Stefan Wydżga, Andrzej Chryzostom Załuski, Adam Stanisław Grabowski, Ignacy Krasicki. Dzięki nim zamek stał się wielkim ośrodkiem kulturalnym.
W latach 1589-1599 biskup Andrzej Batory do skrzydła północnego zamku dobudował pałac,
kolejna rozbudowa była dziełem biskupa Jana Stefana Wydżgy. Zamek przekształcił się wtedy w barokowy pałac wzniesiony według projektu Włocha Issidore Affaiti. Zamieszkiwało go ośmiu ostatnich biskupów polskich, w tym Ignacy Krasicki. W 1812 roku w pałacu zlokalizowano koszary. W połowie XIX wieku nastąpiła przebudowa i adaptacja pomieszczeń zamku na sierociniec i szpital zakonny.
(MW / Fot. Pixabay / CC0)